Etikete göre gösterilenler Representativeness Heuristic

 

 

‘İlk Türk Unicorn’u nasıl yaratılır ?’ çalışması (hayali):

Unicorn’u yaratacakların özellikleri (varsayımsal);

-      Girişimci,

-      Teknolojiyle aşırı haşır neşir,

-      Rekabetçi,

-      Değişim sever.

 

Kim olabilir bu insanlar ? Hıımmm! Z kuşağı özellikleri bunlar.

 

Çalışma sonuçlarının sunumu muhtemelen şöyle olacak.

 

Konu ile ilgili ayrıntılı çalışmalar yapıp, milyon dolarlar ödeyerek yurt dışından gerekli danışmanlıkları aldık. İlk Türk Unicorn’u Z kuşağı arasından çıkacak. Bu çerçevede, Z kuşağına destek ve hızlandırma çalışmaları yapılmasına yönelik sistem oluşturduk.

 

Conjunction Fallacy, aslen bileşik olasılık kavramı çerçevesinde şekillenen bir yanılgı. İki birbirinden bağımsız olayın aynı anda gerçekleşme olasılıklarının, bu olayların tek tek gerçekleşme olasılıklarından daha düşük olmasıyla alakalı bir yanılgı.

 

İlk Türk Unicorn’unun bir Z kuşağı tarafından yaratılacağı yargısı ile ilgili bağımsız olasılıklar (farazi) şöyle olsun.

 

1)  Türkiye’den Unicorn çıkma olasılığı % 1

2)  Potansiyel içinde Z kuşağı oranı % 20

3)  Türkiye’den  Z kuşağı Unicorn’u çıkma olasılığı Binde 2 (%1*%20=%0,2)

 

Örnekte görüldüğü gibi, verilen karar % 1‘lik olasılığı pas geçip, binde 2’lik olasılığa odaklanmayı içeriyor.

 

Bu yanılgının sorumlusu ‘Representativeness Heuristic’ denilen beyin kısayolu. Unicorn denilince akla gelen insan görüntüsü ve/veya yaratıcılarını tanımlayan özelliklerin akla getirdiği görüntü Z kuşağı ise, tek tek olasılıkları hesaplayıp karşılaştırmıyor insan beyni. O görüntüyü daha olası olarak algılıyor.

 

Kurumsal hayatta lansmanı yapılan projelerin bir kısmında bu tür hatalara rastlamak mümkün. Özellikle tribünlere oynayan çalışma/proje grupları, güncel ve popüler tasnif gruplarından (x-y-z kuşağı, kırmızı-sarı-yeşil-mavi karakter vb.) sadece bir kısmına odaklanarak potansiyellerini daralttıklarının farkına varmıyorlar çoğunlukla.

 

Olasılıkların doğru hesaplanıp, kaynakların olasılıklarla orantılı dağılımı veya önceliklendirme için rasyonel gruplandırma bu değerlendirmenin dışında doğal olarak.